Adriaan Herman Gouwe werd in 1875 in Alkmaar geboren. Hij
woonde en werkte in Amsterdam, Italië, Rome, Den Haag,
Gulpen, Zuid Limburg, Blaricum, Frankrijk, Spanje, Marokko .
Laren, Eemnes, België en Maastricht. In 1927 vertrok hij
naar Tahiti. Alleen in 1959 kwam hij voor korte tijd terug
naar Nederland.
Gouwe was leerling van de Rijks School voor Kunstnijverheid
o.l.v. August Allebe en N. van der Waay en hij behaalde in
1901 de Prix de Rome. Schilderde tekende en etste veel
Limburgse landschappen en vooral ploegende paarden. Later
meer gezichten op Tahiti.
Geboren en getogen in Alkmaar, stammend uit een goed nest en
door de gemeenschap in de wieg gelegd om net als zijn vader
notaris te worden, maar door hogere machten voorbestemd om
uit te groeien tot een vermaarde schilder. In de kring van
kenners, zeer gerespecteerd om zijn zoektocht naar de ware
schilderkunst. Herman Gouwe, een rusteloos bohémien die
uitkwam op het vergeestelijk schilderen.
Gouwe begon zijn opleiding bij de Alkmaarse
decoratieschilder Luitenet. Na zijn opleiding aan de
Amsterdamse Academie stelde de erfenis van zijn inmiddels
overleden vader hem in staat om een paar jaar te reizen. De
beurs, verbonden aan de Prix de Rome stelde hem opnieuw in
staat te reizen. Hij trok naar Italië, maar ook naar
Frankrijk een Spanje.
Aanvankelijk schilderde Gouwe in de traditionele stijl van
de Haagse School. Tijdens een kort verblijf in Parijs raakte
hij nog niet in de ban van de vernieuwingen die daar plaats
grepen. Later troonde zijn studiegenoot, Jhr Rob Graafland
hem mee naar Zuid-Limburg en vanaf 1908 was hij elke lente
en zomer in de dorpen rond Maastricht te vinden. Elk najaar
toog hij weer naar Amsterdam. Na een scheiding van zijn
vrouw en wie hij zijn vaders erfenis liet, bleven geldzorgen
hem als een rode draad door zijn leven volgen. Critici en
kopers ontdekten Gouwe rondom 1909. Gouwes Zuid-Limburgse
landschappen en ploegende paarden werden op zijn eerste
tentoonstelling bij St Lucas goed verkocht.
Gouwe zocht in de gemoedelijke blije sfeer van Zuid-Limburg,
de rust om in vrijheid te experimenteren en te werken aan
zijn artistieke ontwikkeling, ver van opdrachtgevers en
critici. De ploegende paarden achtervolgden Gouwe zijn hele
leven, de werkknollen waren zijn handelsmerk geworden. Veel
later, toen Gouwe al lang op Tahiti zat, werd hem nog steeds
gevraagd paarden te leveren.
Gouwe is vooral geïnspireerd geraakt door het werk van Jan
Sluyters, Leo Gestel en Piet Mondriaan. En met name van die
laatste vernieuwende kunstenaar wist Gouwe zich zijn hele
leven te herinneren wat hem raakte toen hij in 1909 de
zalen van het Stedelijk Museum in Amsterdam betrad; Bij
binnenkomst in de expositiezaal was de eerste indruk een van
licht en ruimte. Figuur, landschapen en bomen in lichte,
primaire kleuren end e compositie een delicate tekening,
waarin zich ene zeker ritme deed kennen, gaf synthese tot
het sujet dat hij behandelde. Hij steeg uit de materieel
natuurlijke vormen op naar het geestelijk abstracte
Het is die geestelijke werkwijze die Gouwe zelf nastreeft
als hij op Tahiti zijn draai gevonden heeft. Hij heeft er
bijna 40 jaar geleefd en gewerkt. Er waren periodes van
armoede: hij had geen schoenen aan zijn voeten, kon alleen
vis en vruchten eten en stapte in een lende doek rond. Het
tweeslachtige was, dat hij de armoede nooit heeft kunnen
accepteren. Wel wilde hij uit de Europese geldjacht zien los
te komen, hij streefde geen rijkdom na, aar wilde wel
onbekommerd materialen kunnen kopen.
Vanaf 1933 vond hij de balans tussen opdrachten en zijn
vrije werk. Hij wilde de natuur niet schilderen vanuit de
waarneming, maar vanuit zijn geest. Hij wilde niet vervallen
in het schilderen van clichés zoals zoveel anderen dat deden
die zich op de Polynesische eilanden vestigden. Gouwe wilde
geen realiteit kopiëren, maar een realiteit tonen zoals
niemand die ooit gezien had. Dat vroeg om doordringen in
onderwerp, persoon en natuur. Het leidde tot felle,
lichtintense, brutaal geschilderde doek. Stevig in de verf,
materiaal van opzet geestelijk in uitvoering
Eind 2004 organiseerde het Maastrichtse Museum Spaans
Gouvernement een tentoonstelling geweid aan het werk van
Herman Gouwe. Op Tahiti moet nog veel werk van Gouwe in
bezit van verzamelaars zijn. Ten onrechte neemt Gouwe in
Nederland een bescheiden plaats in binnen de vaderlandse
kunstgeschiedenis. Opvallend genoeg worden zijn werken tegen
fikse prijzen verhandeld. Op de TEFAF wordt voor een goede
Gouwe grif een prijs van 40.000,- euro neergeteld.
Prijs € Verkocht